SaÄŸlıklı yaÅŸamak, tüm dünyada her geçen gün daha çok önem kazanıyor. Bu açıdan en önemli mesele de kilo vermek. Kilo vermek isteyenler için her yıl yepyeni diyet türleri ortaya çıkıyor. Son dönemdeki en popüler diyetleri ve özelliklerini inceledik. 

Ketojenik diyet

Ketojenik diyetin en temel özelliÄŸi karbonhidrat içeriÄŸi fakir, yaÄŸ içeriÄŸi zengin besinler içermesi. Aslında 1920'li yıllarda epilepsi tedavisinde kullanılan bir beslenme ÅŸekli olan ketojenik diyet, daha sonraki yıllarda Alzheimer gibi nörolojik rahatsızlıklar, kalp hastalıkları ve kanser tedavisinde de kullanılmaya baÅŸlanmış.

Kırmızı et, tavuk eti, hindi eti; somon, alabalık, ton balığı, uskumru gibi yüksek yaÄŸ içeren balıklar; tereyağı ve kaymak; keçi ve manda peyniri gibi iÅŸlenmemiÅŸ peynirler; kuru yemiÅŸler; zeytinyağı, Hindistan cevizi yağı ve avokado yağı, ketojenik diyette baÅŸlıca tüketilen gıdalar.

Ketojenik diyet yani düÅŸük karbonhidratlı beslenme, vücudun yaÄŸ yakımını hızlandırıyor. DüÅŸük miktarda alınan karbonhidrat, vücuttaki insülin miktarının azalmasını saÄŸlıyor. YaÄŸ yakımının baÅŸlıca düÅŸmanı olan insülinin azalması da, otomatik olarak yaÄŸ yakımını artırıyor. Ketojenik diyetin en büyük eksiÄŸi ise lif, vitamin ve mineraller açısından yoksun olması.

ÇiÄŸ Gıda (Raw Food) diyeti

ÇiÄŸ gıda diyeti, piÅŸirilen gıdaların doÄŸal enzimlerinin yok olduÄŸu ve besin deÄŸerlerinin azaldığı varsayımına dayanıyor. 1800'lü yıllardan beri var olan ancak son yıllarda popülerlik kazanan çiÄŸ gıda diyetinde, çoÄŸunlukla çiÄŸ yiyecekleri tüketmenin insan saÄŸlığı için ideal olduÄŸu, kilo kaybı ve genel saÄŸlık durumunda iyileÅŸme gibi pek çok fayda saÄŸladığı belirtiliyor.

Vegan beslenmeye benzer ÅŸekilde, çiÄŸ gıda diyeti çoÄŸunlukla meyveler, sebzeler, kabuklu yemiÅŸler ve tohumlardan oluÅŸuyor. ÇoÄŸu çiÄŸ gıda diyeti tamamen çiÄŸ sebze ve meyve bazlı iken, bazı insanlar çiÄŸ yumurta ve süt ürünlerini de çiÄŸ gıda diyetinde tüketiyor; hatta nadiren görülse de çiÄŸ balık ve eti de diyetine ekleyenler oluyor.

ÇiÄŸ gıda diyetinde, vegan beslenmedeki gibi, zaten vücudun ihtiyacı olan tüm besinlerin alındığı düÅŸünüldüÄŸünden ek gıda takviyesi tercih edilmiyor.

DASH diyeti

Günde ortalama 2000 kalori alınan DASH diyetinin temel faydası, yüksek kan basıncını dengelemesi ve kötü kolesterolü (LDH) düÅŸürmesi. YaÄŸ yakımı için porsiyonları küçülterek aldığınız kalori miktarını da azaltabilirsiniz. 14 gün içinde tansiyonu düzenleyen DASH diyetini uygulamak için hipertansiyon hastası olmanız gerekmiyor.

Yüksek lif, düÅŸük kalori yoÄŸunluÄŸu olan besinlerin tercih edildiÄŸi DASH diyetinde, bol sebze ve meyve tüketilirken, kırmızı et azaltılarak derisiz tavuk eti tüketimi artırılıyor. Potasyum ve magnezyum kaynağı olan kuru baklagil ve yaÄŸlı tohumların da sıklıkla tercih edildiÄŸi bu diyette, tuz alımı 6 gramı geçmiyor. Salatalara tuz yerine sirke, bir kaşık da zeytinyağı ekleniyor.

Akdeniz diyeti

1993 yılında Harvard Halk SaÄŸlığı ve Dünya SaÄŸlık Örgütü’nün iÅŸ birliÄŸiyle “Akdeniz diyeti piramidi” oluÅŸturulduktan sonra giderek popülerliÄŸi artan ve dünya genelinde Med diyeti olarak bilinen Akdeniz diyeti, Akdeniz’e komÅŸu ülkelerin geleneksel piÅŸirme yöntemlerine ve yemek yeme alışkanlıklarına dayanıyor. Taze sebze ve meyve tüketimini artırmanız gereken Akdeniz diyeti, zeytinyaÄŸlı sebze ve baklagil yemeklerini öÄŸünlere ekleme, kırmızı eti ve ÅŸekerli gıdaları oldukça az tüketme ve tereyağı yerine zeytinyağı tüketme esaslarına dayanıyor.

Atkins diyeti

ABD’li kardiyolog ve beslenme uzmanı tarafından 1972 yılında açıklanan, düÅŸük karbonhidratlı beslenme esasına dayanan Atkins diyeti, dünyada oldukça popüler oldu. Kalori hesabı yerine gram hesabı yapılan Atkins diyetinde, az karbonhidrat tüketilerek vücudun, enerji gerektiÄŸinde yaÄŸ yakması amaçlanıyor. DoymuÅŸ yaÄŸ tüketiminin, toplam kalori tüketiminin en fazla yüzde 20’sini oluÅŸturması gerektiÄŸi öngörülüyor.

Åžekerli her türlü yiyecek ve içecek, buÄŸday ve pirinç tahıl grubu besinler, fasulye, nohut ve mercimek gibi baklagiller ve ÅŸarküteri ürünlerinden uzak durmayı esas alan Atkins diyeti, 1970’li yılların başında oluÅŸturulduktan sonra zaman içinde deÄŸiÅŸimler geçirdi. Yeni Atkins diyetinde daha fazla yüksek lifli sebzeler ve egzersiz yer alıyor.

Hugh Jackman diyeti (Kesintili oruç)

“Hugh Jackman diyeti” olarak lanse edilen ve kesintili oruç da denebilen bu diyet, uzun vadede kilo kontrolü ve yaÄŸ oranı azaltma gibi etkilere sahip. Kesintili oruçla hücrenin kendini arındırma ve yeniden yapılandırma mekanizması devreye giriyor. Tıp dilinde “otofaji” olarak adlandırılan bu mekanizmanın, kanser gibi hücre bozulmasına baÄŸlı hastalıklarla savaÅŸmakta rol oynadığı söyleniyor. YaÄŸ kaybı ve hücre yenilenmesi faydaları olan kesintili oruç, orta ve uzun vadede etkilerini gösteriyor.

BeÅŸ-altı saatlik sindirim süresinin sonunda bünyenize yeni bir besin almazsanız, yani kesintili oruç uygularsanız, mevcut glikojen depoları boÅŸaldığı için vücut, depolanan ekstra yağı tüketmeye baÅŸlıyor. Bu da kilo kaybedilmesine ve vücudun kendini onarmasına yardımcı oluyor. Karbonhidrat tüketimini en aza indirip vücudunuzu iyi yaÄŸlar ve proteinle besleyerek vücudunuzdaki fazla kilolardan ve ödem kütlesinden de kolayca kurtulabiliyorsunuz. Bu diyette çay ve kahve tüketimi serbest. Ancak çok miktarda çay ve kahve içmek, yoÄŸun ÅŸekilde su kaybetmenize neden olacaktır. Bunun yerine içine maydanoz, zencefil, limon ve salatalık dilimleri koyacağınız bir ÅŸiÅŸe suyu gün boyu içmek en güzeli.

Paleo diyeti

TaÅŸ Devri diyeti olarak bilinen Paleo diyetinde et, deniz ürünleri, yumurta, fındık, meyve, sebze, yeÅŸillik ve baharatlar gibi yiyecekler bulunurken, tarımla gelen tahıl, buÄŸday, rafine ÅŸeker, patates, tuz gibi yiyecekler yer almıyor. DüÅŸük karbonhidrat, yüksek protein diyetleri arasında yerini alan Paleo diyeti yüksek kalorili yiyeceklerden uzak durulduÄŸundan kilo vermeye önemli katkı saÄŸlıyor. Paleo diyetinde ayrıca 80/20 kuralı var. Yani “eÄŸer yüzde 80 diyete uyarsan yüzde 99 fayda görürsün” anlayışı hakim.

Glutensiz diyet

BuÄŸday ve buÄŸday ürünlerinde bulunan glutene intoleransın ve gluten alerjisinin artmasıyla birlikte ortaya çıkan glutensiz beslenme akımı, hala devam ediyor.

Gluten buÄŸday, pirinç, arpa, çavdar gibi tahıllarda doÄŸal olarak bulunan bir protein çeÅŸidi. Kötü karbonhidrat olarak nitelendirilen un ve unlu mamullerden uzak durmayı gerektiren glutensiz diyet zayıflamak, daha saÄŸlıklı beslenmek, gelecekte bazı hastalıklara yakalanma riskini azaltmak isteyen kiÅŸiler tarafından uygulanıyor. Bazı uzmanlar ise çölyak hastalığınız veya gluten hassasiyetiniz yoksa, glutensiz beslenmenin ekstra bir yararı olmadığını belirtiyor.

kaynak: https://blog.quicksigorta.com/saglik/son-zamanlarin-en-populer-diyetleri-1032